Γιώργος Εμμανουήλ
Mετά τους δύο καταστροφικούς για την ανθρωπότητα παγκόσμιους πολέμους
αναπτύχθηκε στην μεταπολεμική περίοδο ένα παγκόσμιο φιλειρηνικό κίνημα
ενάντια στον ψυχρό πόλεμο, που προωθούσαν τότε οι ΗΠΑ με την πολιτική
του Μακαρθισμού. Το φιλειρηνικό κίνημα εναντιώνονταν στους ανταγωνισμούς
των εξοπλισμών ΗΠΑ-EΣΣΔ και κορυφώθηκε τον Μάη του 68 με αιχμές του την
αντίθεση στην πολεμική επέμβαση των ΗΠΑ στο Βιετνάμ και την υπεράσπιση
του κινήματος των αδεσμεύτων και των λαών που αποτίναζαν μεταπολεμικά τα
δεσμά της αποικιοκρατίας στην Ασία και μετά στην Αφρική. Σημαντική
συνέχεια του φιλειρηνικού κινήματος ήταν οι κινητοποιήσεις του
Παγκόσμιου και Ευρωπαϊκού Κοινωνικού Φόρουμ το 2003 ενάντια στην
επέμβαση των ΗΠΑ στο Ιράκ.
Η αδυναμία σύναψης διεθνών πολυμερών εμπορικών συμφωνιών με δίκαιους
κανόνες στα πλαίσια του ΟΗΕ και του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου-ΠΟΕ,
λόγω των νεοφιλελεύθερων πολιτικών των ΗΠΑ απορρύθμισης των αγορών και
των διεθνών θεσμών, οδηγεί σε κήρυξη εμπορικών πολέμων μέσω της
μονομερούς αύξησης δασμών, ποσοστώσεων και άλλων μέτρων. Η επιλογή από
ΗΠΑ και ΕΕ για διμερείς εμπορικές συμφωνίες προς όφελος των πολυεθνικών
εταιρειών μέσω των TTIP, CETA, TISA και οι συγκρούσεις για τον έλεγχο
κυρίως των χώρων παραγωγής και διαδρόμων εμπορίας υδρογονανθράκων,
διαμορφώνουν σταδιακά έναν χαοτικό κόσμο συγκρούσεων που κινδυνεύει, με
αξιοποίηση των εθνικισμών, να μετατραπούν οι εμπορικές και γεωπολιτικές
συγκρούσεις σε πραγματικούς πολέμους προς επιβολή μέσω της στρατιωτικής
ισχύος.
Ιδιαίτερα μετά την Αραβική Άνοιξη του 2011 παρατηρούμε μιά νέα ένταση
των Περιφερειακών συγκρούσεων στην Μέση Ανατολή και στην Βόρεια Αφρική
καθώς και στην Ουκρανία, καθώς και εθνικιστικές προστριβές στα Δυτικά
Βαλκάνια.
Η νέα ευρωπαϊκή στρατηγική της ΕΕ δημιουργίας εναλλακτικών δρόμων
προμήθειας υδρογονανθράκων από Μέση Ανατολή, Νοτιοανατολική Μεσόγειο,
Αιγαίο, Αδριατική και Βαλκάνια, μαζί με την παρέμβαση Αμερικάνικων
Πολυεθνικών έφεραν αντιμέτωπους κυρίως Ρωσία-Τουρκία-Ιράν με ΗΠΑ και ΕΕ
στους χώρους ελέγχου των πλουτοπαραγωγικών πηγών υδρογονανθράκων και
στους μελλοντικούς χώρους διαδρομής τους προς την Ευρώπη.
Αντί οι επιμέρους διαφορές να επιλύονται στην βάση του διεθνούς δικαίου
και των αρχών του ΟΗΕ για την βιώσιμη ανάπτυξη, με σεβασμό στο δίκαιο
της θάλασσας και στην Εθνική κυριαρχία των κρατών, βλέπουμε, αντί αυτής
της συνεργασίας των κρατών σε μια λογική win-win προς όφελος των λαών,
να αναπτύσσονται καταστροφικές περιφερειακές συγκρούσεις. Αυτές
περιλαμβάνουν είτε απόπειρες ακύρωσης κυρίως από τις ΗΠΑ διεθνών
αποφάσεων του ΟΗΕ για ίδρυση και αρμονική συνύπαρξη ενός ανεξάρτητου
Παλαιστινιακού κράτους με το Ισραήλ, είτε με απόπειρες αναθεώρησης
διεθνών συνθηκών πχ Λοζάνης από την Τουρκία που εισέβαλε στρατιωτικά στο
Συριακό και Κουρδικό Αφρίν και με πολεμικά πλοία της στην Ανεξάρτητη
Οικονομική ζώνη της Κυπριακής Δημοκρατίας, είτε επαναχάραξης συνόρων
μέσω στρατιωτικής ισχύος και μέσω καταστροφικών πολεμικών συγκρούσεων
τρίτων χωρών που συνεχίζονται επί 7 χρόνια στην Συρία.
Η τρομοκρατικές ομάδες του ISIS ηττώνται στα πεδία των μαχών αλλά η
τραγωδία του πολέμου με τον βομβαρδισμό αμάχων και παιδιών συνεχίζει να
προκαλεί στην Συρία και στην Αφρική εκατοντάδες χιλιάδες αθώους νεκρούς
και εκατομμύρια προσφύγων.
Το ΝΑΤΟ
αρνείται να αντιμετωπίσει την Τούρκικη επιθετικότητα στο Αιγαίο, στην
Κύπρο και στην Συρία και με την συνολική παγκόσμια στάση του
αποδεικνύεται σε έναν θεσμό κατάλοιπο του ψυχρού πολέμου που δεν
συμβάλλει στην εμπέδωση της ειρηνικής συνύπαρξης και δίκαιας συνεργασίας
στον σύγχρονο κόσμο.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση είτε αρνείται να υποδεχθεί στο σύνολο των χωρών μελών
της μέρος αυτών των προσφύγων και να προωθήσει πολιτικές ενσωμάτωσής
τους, με αντιδρώσες χώρες κυρίως της Ανατολικής Ευρώπης και κράτη μέλη
με ακροδεξιούς εταίρους στην εξουσία, είτε έχει θεσμική αδυναμία και
έλλειψη προοδευτικής πολιτικής βούλησης και συνοχής για παρέμβασή των
θεσμών της ΕΕ προς ειρηνική επίλυση των διακρατικών διαφορών στην βάση
των αρχών του διεθνούς δικαίου του ΟΗΕ. Η πρόσφατη θετική θέση του
Ευρωπαϊκού Συμβουλίου των αρχηγών κρατών της ΕΕ που καταδίκασε την
Τούρκικη επιθετικότητα στο Αιγαίο και στην Κύπρο πρέπει να προβλέψει
δεσμεύσεις και έμπρακτη συνέχεια πολιτικών βάση της ρήτρας αλληλεγγύης
και αμοιβαίας άμυνας του άρθρου 222 της Συνθήκης της Λισαβόνας της ΕΕ.
Οι μόνοι κερδισμένοι αυτής της Ευρωμεσογειακής και Παγκόσμιας κρίσης
είναι οι εταιρείες πώλησης όπλων και το ξενοφοβικό ρεύμα που θρέφουν την
φτώχεια, τον θάνατο, τον ρατσισμό, τους εθνικισμούς και την ακροδεξιά.
Είναι ανάγκη να αναπτυχθεί ξανά ένα νέο φιλειρηνικό, αντιπολεμικό,
αντιιμπεριαλιστικό κίνημα της διπλωματίας των πολιτών και των λαών
κυρίως της Ευρωπαϊκής και Μεσογειακής περιοχής με διασύνδεσή του με το
Παγκόσμιο Κοινωνικό Φόρουμ, το οποίο:
Θα καταγγέλλει τις επιλογές των διχαστικών εθνικισμών και των πολέμων ως λύσεις στις εμπορικές, διακρατικές και διεθνείς σχέσεις.
Θα προβάλλει τις αξίες της φιλίας, της ισότιμης και δίκαιας εμπορικής
και πολιτιστικής συνύπαρξης και συνεργασίας των λαών και κρατών, προς
όφελος των σημερινών και επόμενων γενεών, στην βάση των αρχών του
διεθνούς δικαίου, των ανθρώπινων και δημοκρατικών δικαιωμάτων και των
στόχων βιώσιμης ανάπτυξης του ΟΗΕ.
Γιώργος Εμμανουήλ
Μέλος της Συντονιστικής Επιτροπής του Δικτύου Stop ttip, ceta, tisa
Για μια δημοκρατική Ευρώπη σε ένα κόσμο Δίκαιου εμπορίου